Nederlandsche Unie

Meewerken met de Duitsers; een bedreiging voor de NSB. De Nederlanse Unie een omstreden groep.

Het Unie-kantoor van de Nederlandsche Unie in Utrecht is beklad met hakenkruizen en wolfsangels (symbool van de NSB) en beplakt met posters van de NSB. Links naast het jongetjes met de trap zie je van links naar rechts: wolfsangel, de ' V' van de 'Viktorie', een hakenkruis. Met de 'V' bedoelen de NSB'ers: Viktorie: Duitsland wint op alle fronten! Samenwerken met mate
In juli 1940 wordt een nieuwe politieke groepering opgericht: de Nederlandsche Unie. De Unie wil voorkomen dat de NSB alle macht krijgt. De Unie wil de Nederlandse belangen bewaken maar is wel bereid om met de Duitsers samen te werken.

800.000 leden!
In enkele maanden melden zich 800.000 leden aan van de nieuwe politieke partij. Nooit was een partij zo groot in Nederland.

Toch verboden
Maar eind 1941 wordt de Nederlandsche Unie door de Duitsers verboden. Ze vinden de partij toch te anti-Duits.

Strijd met de NSB
In de herfst van 1940/41 worden krantenverkopers van de Nederlandsche Unie herhaaldelijk aangevallen door leden van de WA. (De WA is de knokploeg van de NSB). Unie-winkels (waar je promotiespullen van de Unie kon krijgen) worden vernield en beklad. Er zijn vechtpartijen tussen NSB-leden en Unie-aanhangers.

Waarom lid van de Unie?
Verschillende leden vertellen waarom ze lid werden van de Nederlandse Unie:

'Het was een verademing toen de Nederlandse Unie werd
opgericht. Het was gewoon één grote demonstratie tegen de NSB.'

'Ik koos voor de Unie uit gevoelens tegen de NSB en de Duitsers,
en ook wel tegen de politiek van voor de oorlog.'

'De kern van de Unie-gedachte was: naar dat isolement van
dat oude partijenstelsel willen wij niet terug.'

'Er was niets anders om lid van te worden. En in de Unie konden
we onze nationale gevoelens uiten. We werden met z'n allen lid
om toch iets van verzet te laten blijken.'

Illegaal blad De Geus
Maar niet iedereen is enthousiast over de Nederlandse Unie.
De broers Huib en Jan Drion uiten hun weerstand en beginnen een illegaal blad De Geus.

'Iedereen werd lid om iets te doen tegen de NSB. Dat irriteerde ons enorm. De Unie vond dat we moesten accepteren dat Duitsland de oorlog had gewonnen. Er was zogenaamd een nieuwe tijd aangebroken. En de Unie praatte op een walgelijke manier met de bezetter mee over het "jodenprobleem".
Onze stelling was: De Unie is gesticht onder Duitse bezetting. Dat is al genoeg reden om er tegen te zijn. De Duitsers dulden zo'n massabeweging alleen omdat ze er voordeel in zien voor hun eigen politiek.'