Nico Rost
Groningen, 21 juni 1896 – Amsterdam, 1 februari 1967
Gevangenissen en kampen:
- Wehrmachtsgefängnis Vorst (België) (6 mei 1943),
- Strafgevangenis ‘Oranjehotel’ Scheveningen (juni 1943),
- Concentratiekamp Vught (9 december 1943),
- Concentratiekamp Dachau (26 mei 1944).
- Bevrijd in Dachau.
Dachau-nummer: 68878
Nico was literatuurcriticus en vertaler. Hij bracht Duitse politieke vluchtelingen onder, behartigde belangen van linkse en antinazistische schrijvers (onder andere als vertaler) en was betrokken bij de Belgische verzetsbeweging het Onafhankelijkheidsfront. Hij werd opgepakt op 6 mei 1943.
Goethe in Dachau
Nico wist in Dachau allerlei papiertjes te regelen en maakte hierop dagboekaantekeningen. De papiertjes verstopte hij na ze beschreven te hebben. Nico schreef onder andere over de troost die literatuur hem gaf. Zijn kampdagboek werd in 1946 gepubliceerd onder de titel Goethe in Dachau, literatuur en werkelijkheid.
Voortreffelijke kampbibliotheek
Nico lag door een wond aan zijn been in de ziekenbarak. Hij hoefde niet te werken, was veilig voor transport en hoefde niet op appèl te staan. Daardoor had hij gelegenheid om te lezen. Boeken leende hij uit de kampbibliotheek. Toen de wond was genezen, kreeg Nico een baantje in de ziekenbarak en bleef hij lezen. Op 21 juli 1944 schreef hij in zijn dagboek: ‘Het zal, als we later terug zijn, velen misschien onwaarschijnlijk in de ooren klinken, maar de Lager-bibliotheek is voortreffelijk, vooral op het gebied van klassieke literatuur.’
Nico lag door een wond aan zijn been in de ziekenbarak. Hij hoefde niet te werken, was veilig voor transport en hoefde niet op appèl te staan. Daardoor had hij gelegenheid om te lezen. Boeken leende hij uit de kampbibliotheek. Toen de wond was genezen, kreeg Nico een baantje in de ziekenbarak en bleef hij lezen. Op 21 juli 1944 schreef hij in zijn dagboek: ‘Het zal, als we later terug zijn, velen misschien onwaarschijnlijk in de ooren klinken, maar de Lager-bibliotheek is voortreffelijk, vooral op het gebied van klassieke literatuur.’
Nico las vooral Duitse literatuur en voerde hierover discussies met medegevangenen, met wie hij diepe vriendschappen sloot. Zo kon hij de gruwelijke realiteit van het kamp even loslaten.
Bibliotheekpas
Nico’s bibliotheekpas uit Dachau. Er staat een stempel ‘Revier’ (ziekenbarak) op. Hij verbleef daar vanwege een wond aan zijn been en kon daardoor boeken lezen. Op de foto de Lager Bucherei (kampbibliotheek) in 1941. Door de onwetendheid van SS-bewakers waren er zelf boeken in omloop die verboden waren in nazi-Duitsland.
Paasmenu
Dit fantasievolle menu is opgesteld door medegevangene Carel Steensma voor Pasen in april 1945 in Dachau. Bovenaan staat Nico’s kampnummer. Het menu sluit af met OZO, dat staat voor Oranje Zal Overwinnen. Humor en vrolijkheid hielpen om er niet aan onderdoor te gaan in de kampen.
