De koloniale oorlog in de media
We gingen erheen als idealisten, werden thuis onthaald als helden, maar gingen later de geschiedenis in als oorlogsmisdadigers.
Oorlogsmisdaden in brieven, kranten en op televisie
De onthullende soldatenbrieven die tijdens de koloniale oorlog in de linkse kranten werden gepubliceerd, leiden niet tot grote publieke verontwaardiging. Dat is anders als Joop Hueting in 1969 op televisie vertelt over oorlogsmisdaden waar hij als soldaat in Indië bij betrokken was. Miljoenen kijkers zijn geschokt. Er wordt aangedrongen op een groot onderzoek. Maar de overheid wil de veteranen niet in verlegenheid brengen en gaat de vraag naar politieke verantwoordelijkheid liever uit de weg. Er wordt alleen archiefonderzoek gedaan, afgerond met de ‘Excessennota’ die in 1969 wordt aangeboden aan de Tweede Kamer. Sindsdien laait met regelmaat de discussie op over de noodzaak tot een nader onderzoek naar de (van beide kanten) gepleegde oorlogsmisdaden tijdens de koloniale oorlog.
Er is in Indië veel gebeurd wat het daglicht niet kan verdragen en wat dan ook door onze regering in een doofpot is gestopt. Aan de andere kant: wat waren onze vijanden wreed.
Luchtpostbrief van een soldaat
Luchtpostbrief van soldaat Johannes Maria van der Erve van het 4de Bataljon Grenadiers te Soerabaja aan familie in Amsterdam, 22 maart 1949. Onverholen wordt melding gemaakt van excessief geweld. Kort na verzending van de brief komt de soldaat op 22 april 1949 om het leven.
Nabestaanden schenken de brief aan het NIOD, naar aanleiding van de publicatie in de Volkskrant in 2012 van privéfoto’s van executies van Indonesische mannen. De schenkers zien de brief als bevestiging van wat op de foto’s te zien is: in Indië werd een ongekend gewelddadige oorlog uitgevochten.
Wij gaan van het standpunt uit, dat de kamponglui absoluut moeten afweten als er een bom gelegd is. Dus hebben weer eenige huizen in de hens gestoken en kerels ge-kopschot.