Duitse propaganda
De Duitsers voeren propaganda via de radio, in de bioscoop, in de kranten en met kleurige posters en spandoeken. Zo hopen ze dat de Nederlanders symphatie voor hun ideeën krijgen en dat ze de kant van Duitsland en de nazi's kiezen!
Nationaalsocialisme is goed...
De Duitse bezetter benadrukt steeds maar weer tot de Nederlanders:
- dat het Duitse nationaalsocialisme goed is.
- dat Duitsland de oorlog wint.
- dat het bolsjewisme van Rusland een groot gevaar is en...
- dat Joden niet deugen.
Duitse V-actie
In de zomer van 1941 beantwoorden de Duitsers de geallieerde V-actie (zie artikel Anti-Duitse propaganda) met hun eigen V-actie. Zij kiezen de slogan: 'V = Victorie, want Duitschland wint voor Europa op alle fronten'. Het wordt een echte propagandaoorlog. Niet alleen in Nederland maar in heel bezet Europa.
De Duitse bezetters hangen grote spandoeken op gebouwen en ze maken posters, flyers, kaartjes, et cetera.
Strips
Er zijn ook pro-Duitse stripboeken gemaakt in de Tweede Wereldoorlog.
Op de foto zie je een voorbeeld van een Duitse propaganda-strip. Het is een bladzijde uit een stripboek dat de 'Kampf um Rotterdam' (Strijd om Rotterdam) verheerlijkt.
Tweede front
Door de geallieerde inval in Frankrijk op 6 juni 1944 (D-day)komt er een tweede front tegen de Duitsers in Europa. De Duitsers moeten nu ook in het westen vechten tegen de geallieerden (in het oosten worden ze al door de Russen teruggedreven).
Met propaganda willen de Duitsers Nederlanders ervan overtuigen dat de geallieerden fout bezig zijn. Het tweede front brengt alleen maar ellende voor de bevolking.
Mensen van kleur
Dit krantenartikel is bedoelt om de Nederlanders zo te beinvloeden dat ze een hekel krijgen aan de geallieerden. Die geallieerden - die tegen Hitler en zijn legers vechten - zeggen dat ze ons willen bevrijden maar ze deugen niet, want ze zijn zwart en beschieten ons.
In het artikel dat bij deze foto hoort staat ondermeer:
'Deze vliegende negers die in Amerika in aparte coupés moeten reizen, (...) nemen thans deel aan de verwoesting van het Europeesche continent, het dooden van de burgerbevolking, het beschieten van treinen, trammetjes en binnenschipperij, benevens het tot puin maken van kerken en musea, óók in Nederland' .
Jodenhaat
'ALS IK EENMAAL MACHT HEB', zei Hitler tegen een journalist in 1922, 'DAN IS MIJN EERSTE EN VOORNAAMSTE TAAK VERNIETIGING VAN DE JODEN'.
Hitler en de nazi's zijn antisemieten: ze haten de Joden. In Nederland moeten de Joden net zo gehaat worden als in Duitsland. De nazi's proberen door middel van propaganda ook hier de haat tegen de Joodse bevolking zoveel mogelijk aan te wakkeren.
Deze propaganda vind je in boekjes, pamfletten, in kranten, in magazines, op affiches, in films en op de radio, kortom altijd en overal.
De rijke Jood
Voorkant van een boekje tegen de Joden dat in de bezettingstijd wordt verspreid.
Zo wordt de Jood afgeschilderd als rijkaard in een mooi pak en met een dikke sigaar. 'Kijk maar', roept de propaganda; 'wij zijn arm maar die Joden zijn rijk en gierig en hebben het veel beter!
Met dit soort propaganda willen ze de mensen jaloers maken op de 'rijke Jood'. Want als je heel jaloers bent kan dat omslaan in haat. En dat willen Hitler en zijn aanhangers (de nazi's) graag.
De arme Jood
Tegelijk proberen de nazi's minachting te kweken. Daarvoor gebruiken ze niet het beeld van de 'rijke Jood', maar juist van de 'heel armoedige, minderwaardige Jood'. Propagandabeelden maken zo van Joden arme minderwaardige onderkruipsels die in lompen gehuld rondscharrelen in armoedige buurten.
De boodschap is: in een gezonde nationaal-socialistische maatschappij horen deze mensen niet thuis. Ze passen niet bij de sterke, blonde Germanen met blauwe ogen.
Bolsjewisme
Ook het Russische bolsjewisme ( het communisme) moet het ontgelden in de Duitse progaganda. Duitsland is in oorlog met Rusland en er woedt een bittere strijd. Met dit propagandaposter hopen de Duitsers Nederlanders over te halen zich aan te melden om voor de Duitsers aan het oostfront tegen de Russen te vechten.
Winterhulp
De tekst bovenaan de poster: "Het kwik daalt dus uw plicht stijgt!" Het kwik in de thermometer daalt, dus het wordt kouder. Daarmee wordt bedoeld dat in koude tijden arme mensen extra hulp nodig hebben. Zo willen de Duitsers de Nederlanders overhalen om geld te geven aan de Winterhulp collecte.
Liefdadigheidsorganisatie
De bezetters willen namelijk dat het Nederlandse volk een goede indruk krijgt van de Duitsers. Zij richten daarom de Winterhulp op. In handen van de NSB zamelt deze liefdadigheidsorganisatie geld in voor arme Nederlanders.
Speldje
De Winterhulp is de enige collecte die er nog bestaat. Alle andere goede doelen zijn verboden. In ruil voor je bijdrage aan de Winterhulp krijg je een speldje van bijvoorbeeld sprookjes of verkeersborden. Bedoeld voor kinderen; leuk om te verzamelen.
Toch leveren de collectes van de Winterhulp weinig op. Door niks aan de Winterhulp te geven laten Nederlanders hun anti-Duitse gevoelens zien.
Een bekende leus is: 'GEEN KNOOP VAN M'N GULP VOOR DE WINTERHULP!'
De Radio
Vanaf januari 1941 worden de radio omroepen vervangen door één staatsomroep onder NSB -leiding (gelijkschakeling). Die staatsomroep maakt pro-Duitse programma's. Maar dat betekent niet alleen (saaie) Duitse toespraken en journaals. Ook tijdens de leuke muziekprogramma's hoor je alleen maar positieve dingen over de bezetters.
Echter, als blijkt dat de programma's niet het gewenste effect hebben en de Nederlanders liever naar de BBC en Radio Oranje luisteren, worden vanaf april 1943 alle radio's verboden.
In het artikel Radio is meer te lezen over dit onderwerp.
Bioscoop: propaganda of uitje?
Het verzet zegt tegen het publiek: ga niet naar de bioscoop of het theater! Want daar zie je alleen maar Duitse propaganda. In de bioscoopjournaals, maar ook de hoofdfilm zelf. Dat is nazi-propaganda, verpakt in een lekker spannend verhaaltje.
Maar toch neemt het bezoek toe. De mensen willen in de moeilijke tijden graag een beetje afleiding en vermaak.
De propaganda nemen ze maar voor lief. En soms fluiten ze die filmpjes uit. In het donker kan je toch niet betrapt worden...
'De slappe onnadenkende massa demonstreert dagelijks haar karakterloze houding door de bestorming der bioscopen, die als prima propagandaplaatsen door den vijand worden uitgebuit.'
