Ga direct naar de hoofdnavigatie Ga naar de hoofdinhoud Ga direct naar de hoofdnavigatie Ga direct naar zoeken

Persoonsbewijs

Invoering persoonsbewijs

In het voorjaar van 1941 wordt het persoonsbewijs ingevoerd. Het persoonsbewijs wordt ontwikkeld door de Nederlandse ambtenaar Jacobus Lambertus Lentz in samenwerking met de Duitse bezetter. Geen land in Europa heeft een identiteitsbewijs dat technisch en administratief zo volmaakt is.

Iedere Nederlander vanaf 15 jaar is verplicht dit identiteitsbewijs, voorzien van pasfoto en vingerafdruk, altijd bij zich dragen. De gegevens staan genoteerd in een centraal register. De invoering stuit op weinig verzet.

PB van Jan Koning (voor-en achterzijde).
PB van Jan Koning (voor-en achterzijde).
Verplichtingen van een houder van een Persoonsbewijs

Controle

Door het persoonsbewijs krijgen de Duitsers meer mogelijkheden om de Nederlanders te controleren, bijvoorbeeld in verband met de tewerkstelling in Duitsland en bij de Jodenvervolging is het van grote betekenis. Als de bezetter het persoonsbewijs wilde controleren zeiden ze 'Ausweis bitte!'. Ook de opsporing en arrestatie van verzetsmensen worden er een stuk makkelijker door. Mede omdat deze gevolgen eerst nog niet merkbaar zijn stuit de invoering van het ‘pb’ op weinig verzet.

J = Joods

Vanaf medio 1941 wordt bij Joden een dikke hoofdletter ‘J’ in hun persoonsbewijs gestempeld. Zo kunnen de Duitse bezetters beter zien wie Joods is.

Persoonsbewijs van Simon Wallach.
Persoonsbewijs van Simon Wallach.

Meer artikelen uit dit dossier

Er is veel meer te vertellen over dit onderwerp. Lees snel verder op onderstaande pagina's.