Ga direct naar de hoofdnavigatie Ga naar de hoofdinhoud Ga direct naar de hoofdnavigatie Ga direct naar zoeken

Aardig voor Artis

De bezetter als dierenvriend

'Hoeveel Duitse soldaten mij in Artis hebben bekeken…... dat wil je niet weten! Ze vonden dierentuinen (en pinguïns!) blijkbaar leuk. Ze wilden ook laten zien dat ze best meevielen. Maar de meeste bezoekers moesten niets van ze hebben. In 1941 werd een bord ‘VOOR JODEN VERBODEN’ op het hek van Artis gezet. De bezetting werd steeds grimmiger. Het was een geluk dat de Duitsers zo van dierentuinen hielden. Daardoor zijn we de oorlog redelijk goed doorgekomen.'
Pinguin Sarah

Duitse soldaten in het apenhuis.

Dieren als voorbeeld voor de nazi's

De Duitse bezetters hoopten dat de Nederlanders voor het nationaal-socialisme zouden kiezen. In de kranten stonden foto’s van vriendelijke Duitse soldaten in Artis. Directeur Sunier was fel anti-Duits maar hij maakte dankbaar gebruik van de Duitse liefde voor dierentuinen.
De nationaal-socialisten (nazi’s) hadden iets met dieren. Hitler, de belangrijkste nazi, liet zich graag fotograferen als dierenvriend. De nazi’s zagen de dierenwereld ook als voorbeeld voor de mens. In de natuur was er altijd strijd en alleen de sterkste diersoorten overleefden. Zo moest het bij de mensen ook gaan. De ariërs (zoals de Duitsers zelf) zouden dan winnen. Mensen met beperkingen, mensen van kleur, homoseksuelen en vooral Joden, Sinti en Roma waren volgens de Nazi's minderwaardige mensen. Ze besloten in de loop van de oorlog om 'het Jodenprobleem' op te lossen door alle Joden te vermoorden.

Een groep Duitse soldaten kijkt geïnteresseerd naar de pinguins.

'Volksopvoeding'

Artis krijgt ook veel bezoek van de Nederlandse nationaal-socialisten, de NSB’ers. Diverse organisaties wilden het Artis-bezoek stimuleren in het kader van de nationaal-socialistische ‘volksopvoeding’. Uit het verslag van 29 september 1941 is op te maken dat Artis-directeur Sunier daar niet enthousiast over is.

In de Stichting Kindervrienden werkten verschillende vrijetijdsverenigingen samen onder nationaal-socialistische leiding. In 1942 en 1943 zorgde deze stichting voor een grote toeloop van volkskinderen in Artis. Vanwege hun wangedrag drong Sunier bij de stichting aan op vermindering van het aantal.

Duitse soldaten voor het Kerbertterras, het leeuwenverblijf, 1940.

Meer artikelen uit dit dossier

Er is veel meer te vertellen over dit onderwerp. Lees snel verder op onderstaande pagina's.